Maria i Władysław - historia poznania

Maria - 70 lat

Maria - 80 lat

Maria ze swoją przyjaciółką Zofią, która zmarła w wieku 95 lat.

                                                      Fot. Ewa Bielańska

Po wojnie Władysław, wciąż ścigany echem frontowych koszmarów, odnalazł spokój nad Bałtykiem, gdzie w roztańczonym Trójmieście jego uroda szybko zdobyła serca wielu dziewcząt. Po okresie radosnych uniesień i nieustannej adoracji zapragnął jednak ciszy i wytchnienia. Coraz częściej wymykał się więc na dziką plażę, gdzie wiosenny wiatr niósł zapach rozgrzanego piasku i pierwszych kwiatów kwitnących w nadmorskich wydmach. W samotności marzył o tej jednej, która na zawsze zagości w jego sercu.

Pewnego dnia spostrzegł, że nie jest tam sam. W oddali, w promieniach słońca odbijających się od drobnych fal, ujrzał sylwetkę dziewczyny niczym z bajki — wiatr smagał jej długie, jasne włosy, a suknia, lekka jak u baletnicy, wiła się wokół smukłych nóg, podkreślając krągłe kształty i talię wąską jak osa. W tle majowe niebo przecinały mewy, a pośród szumu morza dało się słyszeć delikatny trzepot skrzydeł drobnych ptaków wracających z zimowych podróży. W myślach od razu przyrównał ją do Wenus — i tak właśnie ją nazwał.

Na co dzień Władysław pracował w drukarni jako zecer. Miał grono wiernych przyjaciół, poznanych w czasie powojennej tułaczki. Jednym z nich był Mietek, który zdążył już się ożenić i doczekać dwójki dzieci — syna i córki. Władysław nie ukrywał, że marzy o podobnym życiu, gdyż po wojnie stracił kontakt z bliską rodziną.

Tęsknił za bliskością drugiego człowieka i pragnął własnego ogniska domowego. Szczególnie cieszyły go niedzielne obiady u Mietka. Przez cały tydzień czekał na ten moment, nie tylko z powodu smakowitego rosołu, lecz przede wszystkim dla ciepła domowej atmosfery. Po obiedzie baraszkując z dziećmi w ogrodzie, pośród krzewów obsypanych białym kwieciem i młodych tulipanów wychylających się ku słońcu, śmiał się wraz z nimi do utraty tchu. Niedziela kończyła się wśród radosnych krzyków i świergotu wróbli chowających się w gęstwinie bzu, gdy mali towarzysze nie chcieli wypuścić ukochanego „wujka Władka” do domu.

Od pewnego czasu Władek w emocjach zwierzał się przyjacielowi:
— Odnalazłem dziewczynę na plaży… Mietek, jaka ona jest piękna, jak Wenus! Ale kiedy chcę do niej podejść, ona mi ucieka. Co ja mam zrobić?

Mietek roześmiał się serdecznie:
— Masz takie powodzenie u tylu kobiet, a z tą jedną nie możesz sobie poradzić?

Władek spoważniał i postanowił dopiąć swego, tym bardziej, że jego męskie ego zostało nadszarpnięte. Niestety, dwukrotne próby „złowienia” Wenus zakończyły się niepowodzeniem. Po ostatniej z nich dziewczyna przestała pojawiać się na plaży.

Nadeszła kolejna obiadowa niedziela, ciepła i pachnąca wiosną. Za oknem nad ogrodem unosiły się obłoczki białego kwiecia, a młode liście na drzewach mieniły się w słońcu świeżą zielenią. Ta pora roku niosła lekkość, lecz Władek czuł w sobie ciężar niedosytu.

Przy stole siedziała sztywno młoda dziewczyna o oczach tak wystraszonych, że i on sam poczuł dziwny niepokój. Było mu nieswojo, a jednocześnie żal tej nieznajomej. Nie była tak urodziwa jak te, które go adorowały, lecz obudziła w nim ciepłe, opiekuńcze uczucia. Gdy wszyscy zajęli miejsca, Mietek uśmiechnął się i powiedział:

— Władku, poznaj moją siostrę Marysię. Przyjechała z mojej rodzinnej wioski.

Władysław skinął głową, starając się ukryć zaskoczenie. Marysia spuściła wzrok, jakby chciała stopić się z krzesłem, na którym siedziała. Przez chwilę uważnie przyglądał się jej drobnym dłoniom nerwowo ściskającym serwetkę. W jej ruchach było coś znajomego, choć nie potrafił tego nazwać.

Zapach rosołu mieszał się z aromatem świeżych ziół z ogródka, które wiosenny wiatr przynosił przez uchylone okno. Dzieci biegały między stołem a kuchnią, a zza szyb dolatywał świergot wróbli przesiadujących w gałęziach młodej jabłoni. Rozmowa toczyła się wartko, jednak Władek czuł, jak jego myśli uparcie wracają do delikatnego profilu dziewczyny siedzącej naprzeciw. Coś w sposobie, w jaki odgarniała z twarzy kosmyk włosów, budziło w nim niepokój i… dziwną, nieoczekiwaną nadzieję.

Podszedł do dziewczyny i w szarmanckim geście ujął jej dłoń, muskając ją ustami. Marysia lekko uniosła się z krzesła, jakby chciała odwzajemnić powitanie, lecz nagle jej twarz pobladła, a ciało zwiotczało. Zasłabła, osuwając się w jego ramiona.

Nie stracił ani chwili. Wojenne doświadczenie podpowiedziało mu, co robić — uniósł ją delikatnie i przeniósł na pobliski tapczan, układając w pozycji, która ułatwi jej oddychanie. Za oknem wiatr poruszył gałęziami młodego bzu, rozsypując w powietrzu drobne, pachnące płatki.

Marysia! — krzyknęła Stefania, wbiegając z kuchni, jej głos drżał z niepokoju.

Krótka chwila zamieniła się w gwar pełen pytań i domysłów. Władek nagle poczuł się jak intruz — oszołomiony, niepewny, co wywołało omdlenie. Wycofał się z pokoju niemal odruchowo, zostawiając Marysię pod opieką jej rodziny. W głowie kotłowały mu się pytania, na które nie miał odpowiedzi.

Odpowiedź przyszła niespodziewanie szybko. Jeszcze tego samego dnia, kiedy gwar w domu ucichł, Mietek podszedł do Władka i położył mu dłoń na ramieniu.

— Władku… zrozum Marysię. Ona całe życie spędziła przy krowach, gęsiach, w pracy na roli. Jest bardzo pracowita, ale wielkomiejskie życie ją przeraża. Musi się przyzwyczaić. Jest u mnie dopiero od tygodnia.

Władek kiwnął głową, jakby próbował wchłonąć te słowa. W jego myślach obraz „wieśniaczki” z opowieści Mietka mieszał się z tym, kogo zobaczył przy stole — wystraszoną, delikatną twarz Marysi, której oczy zdawały się prosić o spokój i zrozumienie. Za oknem słońce chyliło się ku zachodowi, barwiąc niebo nad ogrodem ciepłym, morelowym światłem.

Od tej pory każdy niedzielny obiad u Mietka stał się dla niego okazją, by choć przez chwilę z nią porozmawiać, podać talerz czy pomóc w kuchni. Czasem mijali się w ogrodzie, gdzie młoda trawa była jeszcze wilgotna od porannej rosy, a w powietrzu unosił się zapach kwitnących jabłoni. Te drobne, codzienne sprawy z czasem miały zbudować most między dwojgiem ludzi z tak różnych światów.

Nic więc dziwnego, że po czasie padła wreszcie propozycja „randki” w centrum Sopotu. Władek wypowiedział te słowa niby mimochodem, z pozorną swobodą, lecz w środku czuł, jak serce mu przyspiesza. Jakież było jego zdziwienie, gdy Marysia bez dłuższego namysłu przyjęła zaproszenie.

— To może… kawiarnia w Grand Hotelu? — dodał pół żartem, przekonany, że zaraz usłyszy protest lub niepewne „a może gdzie indziej”. Tym większe było jego zdumienie, gdy Marysia skinęła głową. W jej spojrzeniu błysnęło coś nowego — może odrobina ciekawości, może wyzwanie.

Marysia długo nie miałaby w co się „szałowo” ubrać na randkę. Lecz los, jakby sprzyjał Władkowi, podsunął rozwiązanie w najbardziej niespodziewany sposób. W tamtych powojennych czasach do Polski zaczęły docierać paczki z amerykańskiej organizacji UNRRA — pełne jedzenia, koców, ale też ubrań, o jakich wiejskie dziewczyny mogły tylko marzyć.
Trafiła się jedna taka paczka, wypełniona po brzegi sukienkami, kapeluszami, szerokimi halkami, butami na obcasie, maleńkimi torebkami i rękawiczkami z cienkiej jak mgiełka koronki. Ktoś w mieście już próbował rozdysponować skarby, ale dziwnym trafem żadna z kobiet nie mogła się w nie zmieścić — albo były zbyt obszerne, albo zbyt wąskie, albo po prostu „nie leżały”.
W końcu paczka trafiła do rąk Marysi. Gdy zaczęła przymierzać kolejne rzeczy, promienie słońca przesączały się przez firankę, tańcząc na delikatnych tkaninach, jakby chciały podkreślić ich niezwykłość. Za oknem pachniało świeżo skoszoną trawą, a ciepły wiatr niósł zapach kwitnących bzów, które wdzierały się do pokoju przez uchylone okno. W oczach Stefanii i Mietka pojawił się zachwyt — wszystkie sukienki wyglądały, jakby uszył je krawiec, znając jej wymiary na pamięć. Szczególnie jeden komplet sprawił, że dziewczyna, dotąd skromna i wycofana, stanęła przed lustrem niemal nie poznając własnego odbicia. Sukienka otulała jej talię tak subtelnie, że wydawała się jeszcze smuklejsza, a lekki kapelusik z woalką dodawał jej uroku gwiazdy filmowej.

Po przybyciu na wybrzeże Marysia nieraz sięgała po te „szałowe” szaty z amerykańskiej paczki. Ubierała je, gdy wybierała się samotnie na spacer po plaży, gdzie ciepły, wiosenny wiatr bawił się falbanami, a słońce igrało w delikatnych tkaninach. Pachniało mokrym piaskiem i nadmorską roślinnością, a mewy krążyły nad horyzontem, głośno oznajmiając swą obecność.
Te ubrania nie tylko ją zdobiły. One zmieniały sposób, w jaki postrzegała samą siebie — jakby przez chwilę przestawała być nieśmiałą dziewczyną z wiejskiego podwórza, a stawała się kobietą, która mogłaby wejść do najwytworniejszej sali i przyciągnąć wszystkie spojrzenia.

Gdy nadeszła randka, miasto tętniło wiosną. Ulice Sopotu pachniały świeżo skoszoną trawą i rozgrzaną cegłą, w ogródkach willowych kwitły bzy, a nadmorska promenada była pełna ludzi spacerujących w popołudniowym słońcu. Władek stał przed wejściem do Grand Hotelu z bukietem polnych kwiatów — kaczeńców, stokrotek i rumianków, które nazrywał o poranku na skraju łąki pełnej pszczół. Palce drżały mu lekko, nie tyle od chłodnego, pachnącego solą wiatru, ile z obawy, że Marysia w ostatniej chwili stchórzy.

Nagle… zobaczył ją – swoją Wenus. Szła w jego kierunku powoli, z gracją, jak dama z najwyższych sfer. Wiosenne słońce igrało w fałdach sukni, a lekki wiatr, pachnący kwitnącymi kasztanami z pobliskiego skweru, unosił brzegi materiału, nadając jej smukłej, zgrabnej sylwetce niemal filmowego wdzięku. Kapelusz rzucał na jej twarz subtelny cień, przez co jej spojrzenie było niedostrzegalne, pełne tajemniczości. Przechodnie odwracali głowy, przystawali, by choć przez moment nasycić wzrok tym niezwykłym widokiem. W powietrzu unosił się zapach morza, a gdzieś w oddali słychać było skrzek mew, które krążyły nad molo.

Serce podskoczyło mu do gardła — miał przecież na uwadze dziewczynę z dzikiej plaży, a jego podrywacka natura kazała mu nawet rozważyć… ucieczkę. Patrzył, jak jego Wenus z niepojętą pewnością siebie mija go obojętnie i wchodzi do kawiarni, jakby Grand Hotel był jej codziennym adresem zameldowania. Został na zewnątrz, oszołomiony, z galopującymi myślami.

Po chwili jednak otrzeźwiał. Westchnął głęboko i postanowił wejść. Wnętrze pachniało kawą i świeżymi wypiekami, a zza otwartych okien wpadały dźwięki ulicznego gwaru i świergot wróbli. Rozglądał się niespokojnie z pogniecionym bukietem polnych kwiatów w ręku, aż w końcu dostrzegł ją — siedzącą przy stoliku, patrzącą prosto na niego. W tym spojrzeniu nie było już nic z odległej, nieosiągalnej bogini. Wenus stała się Marysią. 

                                                                    

Zdjęcie poglądowe - tak wyglądała Maria w sukience z paczki UNRRY

Autor: Ewa Bielańska